Op initiatief van de gemeente Bergen en het Groen Platform Bergen is op 28 augustus 2022 de Landschapsdag Weidse Polders georganiseerd. Langs een uitgestippelde route werd het Bergense publiek uitgenodigd kennis te nemen van dit gedeelte bij en van de Bergermeerpolder. Op verschillende punten waren marktkramen opgesteld waar enkele betrokken organisaties vragen van voorbijgangers konden beantwoorden.

Bij de Schaapskooi aan de Zeeweg stond de PWN, op het Paddenpad in de Damlanderpolder waren mensen van Natuurmonumenten en het IVN Noordkennemerland en op de Kolonel Sneepweg de Vogelwerkgroep Alkmaar e.o., het Hoogheemraadschap, de Provincie en de Stichting Historisch Egmond. Daartussendoor kon men terecht bij de Kaasboerderij de Franschman, de pluktuin van Hopman aan de Groeneweg, het Museum Vliegveld Bergen en de Herenboeren Duinstreek. Voor wie erin geïnteresseerd was: er was veel kennis beschikbaar van verleden, heden en toekomst over dit bijzondere gebied, de Weidse Polders, samen de Philisteinse Polder, de Damlanderpolder en de Bergermeer.

Dit was de eerste keer dat deze Landschapsdag is gehouden. Zeer nuttig en vragend om meer en vooral vaker. Voor degenen die al wel enigszins op de hoogte waren van de problemen die in dit gebied spelen, die de spanningen kenden tussen de gebruikers, de natuur en de overheden niks nieuws. Maar voor de onvoorbereide fietser had een betere voorbereiding een betere kennismaking en interesse kunnen opwekken. Nu moest de Landschapsdag het hebben van de mensen die bereid waren langs te komen of dat toevallig deden.

Want er speelt veel in dit ogenschijnlijk stille gebied.

Van de vroegere kleine melkveehouders zijn er nog twee over: de Kaasboerderij en boer Paarlberg en daarnaast natuurlijk het grootschalige veebedrijf van de familie Kat in het zuidwestelijk deel van de Philisteinse polder. De veebedrijven van De Waard, Jonker en Zwakman zijn gestopt. Er lopen nog wel veel paarden rond, los en gestald en er is een boerderijcamping. Je ziet het karakter van het boerenland steeds meer veranderen. Er zijn bijna geen weidevogels meer. Achter het vroegere vliegveld is enkele jaren geleden een waterberging gemaakt, waar in tijden van teveel water opslag mogelijk is, maar die functioneert niet naar behoren. Daarom wordt over een maand gestart met enkele aanpassingen. De Provincie overweegt om het hele gebied natuurgebied te maken waarna het (in delen?) verkocht zou moeten worden aan de hoogste bieder.

Zover is het nog niet. De Provincie wil de komende jaren verkennende studies uitvoeren en verwacht in 2024 met planvorming te beginnen. In 2026 moet er een vastgesteld integraal plan zijn voor de ‘Weidse Polders’. Zou in 2027 gestart kunnen worden met de uitvoering?

Wat betekenen deze voortekens voor de huidige gebruikers en überhaupt voor wat je op het land ziet gebeuren: stilstand of activiteiten, klein- of grootschalig? Het eerste zie je vanaf het Paddenpad, waar het vroegere boerenland in de jaren negentig is omgeploegd tot bloembollenland en dat na protesten natuurgebied werd. Daar bloeit de hei en moet de beheerder elk jaar de spontaan opkomende boompjes uit de grond trekken om het  “open” polderlandschap te behouden.

Het lijkt ons belangrijk dat de betrokken organisaties (overheden, stichtingen en particulieren) deze Landschapsdag uitwerken tot het platform voor publieke meningsvorming voor dit bijzondere gebied.

Wouter Hubers en Hans Epskamp (29 augustus 2022)